Hâfızlar, Kur’an’ı ezber olarak, yâni yazılışına bakmaksızın, zihinlerinden okuyabilirler. Bir kimse için, “hâfız gibi ezberliyor” dediğimiz zaman, onun, dersini aynen tekrar edebilecek şekilde hazırladığım belirtmiş oluruz. Ancak, ezberciliğin, yani dersini iyice anlayarak değil de, olduğu gibi, kelime kelime bellemenin bir tehlikesi vardır: Böyle bellenen ders, çabuk unutulur. Bu bakımdan ezbercilik, sakıncalı bir çalışma yoludur.
Hafız gibi ezberlemek, özellikle hızlı ve hatasız bir şekilde büyük miktarda bilgiyi ezberlemek için kullanılan bir ifadedir. İnsanların hafızaları, bilgiyi işleme, depolama ve geri çağırma konusunda oldukça gelişmiştir. Bu nedenle, özellikle yoğun çalışma ve egzersiz sonrasında, insanlar büyük miktarda bilgiyi kolayca ezberleyebilirler.
İnsanların hafızaları, özellikle tekrarlanan çalışma ve egzersiz sonrasında, bilgiyi hatırlamak için gerekli olan sinirsel bağlantıları oluşturma konusunda oldukça esnektir. Bu sinirsel bağlantılar, belirli bir konu hakkındaki bilgileri doğru bir şekilde hatırlamaya yardımcı olur. İnsanlar, bu sinirsel bağlantıları güçlendirmek için farklı yöntemler kullanabilirler. Bunlar arasında tekrarlamak, özetlemek, bağlamak, ilişkilendirmek ve bir hikaye veya görüntüleme yaratmak gibi teknikler yer alabilir.
Bu nedenle, insanlar, özellikle uzun ve karmaşık bilgileri hızlı ve doğru bir şekilde ezberleyebilirler. Bu yeteneğe, “hafız gibi ezberlemek” denir. Bu ifade, birinin zorlu bir sınavı veya performansı başarıyla tamamlaması gibi durumlarda kullanılabilir.
