İnsan ve omurgalı hayvanlarda denge duygusunun organı iç kulakta bulunan yarım daire biçimindeki içi sıvı ile dolu üç kanaldır (Lavret). Sağır ve dil sizlerde bu organ görev yapmadığı çok küçük çocuklarda henüz gelişmediği için onları deniz tutmaz. Deniz tutmasının nedenleri karışıktır. Ama bu nedenlerden en önemlisi denge merkezi olan iç kulağın, geminin sallanmasıyla anormal tarzda irkilmesidir. Bunu bazı iç organların irkilmeleri izler. Sonunda, reflekslerin düzensizliği, ruhsal ve organik karışıklıklarla birleşerek, en yoğun halini alır.
Deniz tutması, hareket eden bir aracın, özellikle gemilerin, dalgalı denizde yukarı-aşağı hareket ederken, deniz yolculuğu sırasında hissedilen rahatsızlık, mide bulantısı, baş dönmesi, terleme, kusma gibi belirtilerle kendini gösteren bir hastalıktır.
Deniz tutması, deniz seyahatleri sırasında iç kulak, gözler ve sinir sistemi arasındaki uyumsuzluktan kaynaklanır. Vücut, deniz dalgalarının etkisiyle oluşan hareketleri algılar ve beynin bu hareketlerle ilgili farklı sinyaller alması, beynin dengeyi koruma mekanizmalarını uyarır. Bu uyarılar, iç kulakta bulunan denge organlarının normal dengesini bozarak, mide bulantısı, kusma ve baş dönmesi gibi belirtilere neden olur.
Deniz tutması herkesi etkileyebilir, ancak bazı kişilerde daha sık görülür. Bu kişiler arasında, deniz yolculuğu sırasında hareket duyarlılığı daha yüksek olan kişiler, özellikle genç çocuklar, hamile kadınlar ve deneyimsiz denizciler bulunur.
Deniz tutması, bazı yöntemlerle önlenip hafifletilebilir. Bu yöntemler arasında, deniz yolculuğuna önceden hazırlanmak, yemek yemeden önce ve seyahat sırasında hafif yiyecekler yemek, deniz yolculuğuna çıkarken dinlenmiş olmak, geminin hareketine uyum sağlamak ve deniz tutması için özel olarak formüle edilmiş ilaçları kullanmak sayılabilir.
