Bir varmış bir yoğmuş Allahın gulu çoğmuş, çok dimesi günâmiş. Bir horuz varımış; küllükte eşiniken ayağına diken batmış. Bunu çıkarmamış bir eve varmış, o evin sahibine yavralmış, avrada tikeni çıkartmış. Horuz, Yaşa nine, demiş. Aradan zaman geçmiş. Bir gün horuz gelmiş.
“Ayağımdan çıkardığın tikeni verin mi?” demiş. Kadın kızmış, horuzu kovalamış, horuz gitmemiş Avrat dimiş ki:
“O zaman mangala atımdı, yandı” dimiş. Horuz da:
“Ya mangalı alırım ya da dikeni” dimiş. Avradın kafası şişmiş, mangalı virmiş. Horuz mangalı sırtlamış, başka bir eve gelmiş. O evin sahibi inek sayoğmuş¹. Horuz ona dimiş ki:
“Teyzeciğim şu mangalı, dimiş, dönünce alırım,” dimiş. Kadın mangalı ahıra koymuş. Sona horuz gelmiş.
“Teyze ben geldim. Ben mangalın sahibiyim.” Kadın dimiş ki:
“O aman ahıra koydumdu, inek kırmış” dimiş. Horuz:
“Ya mangalı ver, ya inâge² alırım” dimiş. Kadının başı ağırmış, evdeki inâge horuza vermiş. Horuz inâge üne³ katmış, onu bir başka eve teslim etmiş. Horuz gine gitmiş. Türkiye’yi, dünyayı bütün gezmiş gelmiş. Evde de düğün oluyormuş. Ev sahibi nerde diye sormuş horuz. Ev sahibi gelince dimiş ki:
“İnâgeni de kestik nasıl ideciyik” dimiş. Horuz da dimiş ki:
“Gelinini görüyüm” demiş. Gelini getirmişler, horuzun hoşuna gitmiş. Gözünü yummuş, demiş ki:
“Amanete hıyanetlik olmaz, gelininizi alırım” demiş. Ev sahibi çok altın vermiş horuzun gönlünü idememiş. Akşama çene çalmışlar, nihayet gelini almış dağa doğru gitmiş, bir çobana rastlamış, Çoban da kaval çalıyormuş. Kaval horuzun hoşuna gitmiş, gelini vermiş kavalı almış, kömese gelmiş, tavuklara dimiş ki:
“Tikeni verdim, mangal aldım, mangalı verdim inek aldım, inâge verdim, gelin aldım, gelini verdim kaval aldım, düüüüt…” diye kavalı çalmış, Yimiş içmiş mıraza geçmişler.
DERLEYEN :
Veysel ARSEVEN
KAYNAKÇA :
Türk Folklor Araştırmaları Dergisi, 1955, sayı:72
¹ Sağmak
² İneği
³ Önüne
