Elektrik prizlerinin iki ucu arasında elektrik potansiyeli farkı vardır. Buna rağmen hava izolan rolü oynadığı için, hiçbir akımı geçirmez. Fiş prize yaklaştırılıp sokulurken, bir an gelir ki, aradaki hava tabakası akımın geçmesini önleyemeyecek kadar azalır. Böylece fiş prize tam geçmeden, bir şerarenin çıktığı görülür. Aynı olay fişi prizden çekerken de görülür.
Prize fiş sokarken bir şarj sesi çıkmasının nedeni, fişin prizle temas ettiği anda ortaya çıkan küçük bir elektrik arkıdır. Bu elektrik arkı, fişin prizdeki metal temas yüzeyine temas ettiğinde, bu yüzeyde bir elektriksel kıvılcım üretir ve hızla geçen elektrik akımının neden olduğu küçük bir patlama olarak duyulur.
Elektrik arkı, iki yüzey arasındaki elektriksel farkın ani bir şekilde eşitlenmesi sonucu oluşur. Priz ve fişin temas yüzeylerindeki küçük yüzey kusurları, bu farkın hızla düzeltilmesi için bir yol sağlar. Elektrik akımı, temas yüzeylerinin bu yüzey kusurlarını aşarak fişin prize tam olarak yerleşmesine izin verir. Bu sırada, elektrik akımının neden olduğu elektrik arkı, küçük bir patlama şeklinde duyulur.
Elektrik arkının neden olduğu ses, normalde önemsizdir ve genellikle fişin prize tam olarak takılmış olmasının işaretidir. Ancak bazen, elektrik arkılarının neden olduğu patlamalar, daha büyük bir sorunun işareti olabilir. Örneğin, prizdeki metal temas yüzeyleri çok kirlenmiş veya oksitlenmişse, elektrik arkıları daha güçlü olabilir ve sorunlu bir bağlantıya neden olabilir. Bu nedenle, prizler ve fişlerin temizlenmesi, düzenli olarak bakım yapılması ve çalışmayan veya hasarlı prizlerin değiştirilmesi önemlidir.
Prize Fiş Sokarken Neden Bir Şerare Çıkar Hakkında Ne Öğrendik?
1. Prize fiş takarken neden kıvılcım çıkar?
Fişi prize taktığımızda, elektrik akımı aniden bağlantı kurar. Bu hızlı bağlantı sırasında hava kısa bir süreliğine elektrik iletkeni gibi davranır ve küçük bir kıvılcım (şerare) oluşur.
2. Şerare tehlikeli midir?
Genellikle küçük kıvılcımlar zararsızdır. Ama prizde bir sorun varsa veya fiş ve priz çok eskiyse, kıvılcımlar büyük olabilir ve tehlikeli hale gelebilir.
3. Prize takarken neden bazı fişlerde kıvılcım çıkmaz?
Düşük güç çeken cihazlar (örneğin telefon şarjı gibi) çok az elektrik akımı kullandığı için kıvılcım oluşmaz. Ancak, büyük elektrik çeken cihazlar (örneğin su ısıtıcısı, ütü) fişe takıldığında kıvılcım oluşabilir.
4. Prize fiş takarken nelere dikkat etmeliyiz?
- Fişi düzgün ve tam yerleştirmeliyiz.
- Eğer prizde aşırı kıvılcım oluşuyorsa, bir yetişkine haber vermeliyiz.
- Islak ellerle fiş takmamalıyız!
5. Kıvılcımların önüne geçmek için ne yapabiliriz?
- Eski prizleri değiştirmek gerekir.
- Cihazı fişe takmadan önce kapalı konuma getirmek kıvılcımları azaltır.
- Güvenli prizler ve kaliteli fişler kullanmak önemlidir.
